Dr Ewelina Stobiecka

radca prawny

Od kilkunastu lat wspieram przedsiębiorców w rozwiązywaniu sporów gospodarczych w sądzie i poza nim. Występuję zarówno w roli pełnomocnika, negocjatora jak i mediatora...
[Więcej >>>]

Rozwiąż swój spór

Jak rozwiązywać spory z sektorem publicznym. Realne narzędzia czy pobożne życzenia?

Ewelina StobieckaKomentarze (0)

Spory z sektorem publicznym

Inwestycje publiczne, w których wydatkowane są środki publiczne, w tym te pochodzące z Unii Europejskiej, to niejednokrotnie źródło konfliktów pomiędzy wydającym te środki sektorem publicznym a realizującym daną inwestycję przedsiębiorcą, a więc sektorem prywatnym. 

Pierwsze strony gazet na bieżąco donosiły o wybuchających w obszarze infrastrukturalnym sporach przedsiębiorców. Niejednokrotnie spory te odbijały się, czy to na podwykonawcach inwestorów, czy też na zwykłych użytkownikach dróg i autostrad. 

Przedsiębiorcy w takich sytuacjach skarżą się na wielomiesięczne (często wieloletnie) procesy, a tym samym na niezwykle długi czas odzyskiwania należności. Są to bowiem złożone procesy, o bardzo wysokiej wartości przedmiotu sporu, wymagające przeprowadzenia nie tylko obszernego postępowania dowodowego, ale i tzw. wiedzy specjalnej, wymagającej zaangażowania biegłych przeróżnych specjalności. 

Nie o wszystkim musi rozstrzygać sąd

Według raportu Banku Światowego „Doing Business in Poland” za 2018 rok dochodzenie roszczeń w Warszawie, a więc na rynku o ogromnym nasyceniu inwestycjami w obszarze nieruchomości, trwa średnio ok. 685 dni, czyli prawie dwa lata. Po stronie sektora prywatnego, dla przedsiębiorcy, oznacza to często „zamrożone” aktywa i uwikłanie się w kosztowne pod względem czasowym i finansowym procesy. Dla sektora publicznego, tego rodzaju kosztowne spory, to także jeden z czynników negatywnie wpływających na gospodarkę.    

Podjęto kilka prób legislacyjnych, aby rozładować kolejki w sądach między innymi poprzez przepisy ustawy o wspieraniu polubownych metod rozwiązywania sporów, które weszły w życie 1 stycznia 2016 roku. Celem tych regulacji miało być przede wszystkim wzmocnienie mediacji jako alternatywnego dla postępowania sądowego sposobu zakończenia sporu. I o ile mediacja gospodarcza w obszarze sektora prywatnego powoli, ale się rozwija, o tyle ilość zawartych ugód z sektorem publicznym, nadal nie jest imponująca. 

Choć o zaletach mediacji nie trzeba już nikogo przekonywać: to zarówno czas rozwiązania sporu (zazwyczaj około kilku tygodni) jak i pieniądze (mediacja kosztuje kilkakrotnie mniej niż prowadzenie sporu sądowego), to niestety, ilość mediacji z sektorem publicznym wciąż pozostawia wiele do życzenia. Jedną z barier jest czysto ludzki strach dotyczący zawierania ugód z przedsiębiorcami, gdzie występujący po stronie publicznej urzędnik po prostu nie chce być posądzonym o niegospodarność w wydatkowaniu finansów publicznych. Częściowo ten strach był uzasadniony rygorem polskich przepisów ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. 

Nowe „narzędzia mediacyjne” dla sektora publicznego. Czy jest skuteczne?

Od 1 czerwca 2017 roku weszły w życie przepisy, które mają być odpowiedzią na problem mediacji z sektorem publicznym. Chodzi tu o znowelizowane przepisy ustawy o finansach publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. 

Wprowadzone w tych ustawach zmiany wprost regulują kwestie zawierania ugód z sektorem publicznym mówiąc, że jednostka sektora finansów publicznych może zawrzeć ugodę w sprawie spornej należności cywilnoprawnej w przypadku dokonania oceny, że skutki ugody są dla tej jednostki lub odpowiednio dla Skarbu Państwa albo budżetu jednostki samorządu terytorialnego korzystniejsze niż prawdopodobny wynik postępowania sądowego albo arbitrażowego (art. 54 a znowelizowanej ustawy o finansach publicznych).

Kolejny przepis tego artykułu zaś daje wytyczne co do wspomnianej oceny skutków takiej ugody. Otóż ocena tych skutków ma nastąpić w formie pisemnej z uwzględnieniem okoliczności sprawy, w szczególności zasadności spornych żądań, możliwości ich zaspokojenia i przewidywanego czasu trwania oraz kosztów postępowania sądowego albo arbitrażowego.

W uzasadnieniu wprowadzanych zmian czytamy, że warunkiem zawarcia ugody są wzajemne ustępstwa obu stron, a ten właśnie wymóg wzajemnych ustępstw – w powiązaniu z przepisami o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów – był dotąd jedną z barier w korzystaniu z mediacji i innych polubownych metod rozwiązywania sporów z udziałem sektora publicznego. 

Odpowiednie zmiany znalazły się także w ustawie o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych. Tam bowiem znowelizowano art. 5. art. 11 i art. 15 gdzie zaznaczono, że: wykonanie ugody, dokonywanie wydatku ze środków publicznych oraz zaciągnięcie lub zmiana zobowiązania nie stanowią naruszenia dyscypliny finansów publicznych, jeśli są wynikiem ugody w sprawie spornej należności cywilnoprawnej, zawartej zgodnie z przepisami prawa (w szczególności na podstawie cytowanego powyżej art. 54a ustawy o finansach publicznych).

Niestety brak jest jeszcze oficjalnych statystyk na temat tego, w jaki sposób wykorzystywane są nowe przepisy, tzn. ile rzeczywiście ugód zawarto z sektorem publicznym. Ogromną rolę w tym obszarze mają do odegrania radcowie Prokuratorii Generalnej, którzy mają być realnym wsparciem dla jednostek sektora finansów publicznych także w zakresie rozwiązywania sporów. 

Jedno jest pewne: koszty postępowania mediacyjnego w jakichkolwiek sporach są znacznie niższe niż prowadzenie długiego i kosztownego procesu sądowego. Oszczędności z tym związane dotyczą obydwu stron, zarówno sektora prywatnego jak i publicznego, czyli nas podatników.

W czym mogę Ci pomóc?

Na blogu jest wiele artykułów, w których dzielę się swoją wiedzą bezpłatnie.

Jeżeli potrzebujesz indywidualnej płatnej pomocy prawnej, to zapraszam Cię do kontaktu.

Przedstaw mi swój problem, a ja zaproponuję, co możemy wspólnie w tej sprawie zrobić i ile będzie kosztować moja praca.

Dr Ewelina Stobiecka

    Twoje dane osobowe będą przetwarzane przez Taylor Wessing w celu obsługi przesłanego zapytania. Szczegóły: polityka prywatności.

    { 0 komentarze… dodaj teraz swój }

    Dodaj komentarz

    Wyrażając swoją opinię w powyższym formularzu wyrażasz zgodę na przetwarzanie przez dr Ewelinę Stobiecką Twoich danych osobowych w celach ekspozycji treści komentarza zgodnie z zasadami ochrony danych osobowych wyrażonymi w Polityce Prywatności

    Administratorem danych osobowych jest dr Ewelina Stobiecka z siedzibą przy ul. Mokotowskiej 1 w Warszawie.

    Kontakt z Administratorem jest możliwy pod adresem e.stobiecka@taylorwessing.com.

    Pozostałe informacje dotyczące ochrony Twoich danych osobowych w tym w szczególności prawo dostępu, aktualizacji tych danych, ograniczenia przetwarzania, przenoszenia danych oraz wniesienia sprzeciwu na dalsze ich przetwarzanie znajdują się w tutejszej Polityce Prywatności. W sprawach spornych przysługuje Tobie prawo wniesienia skargi do Prezesa Urzędu Ochrony Danych Osobowych.

    Poprzedni wpis:

    Następny wpis: