Narzędzia
Rozwiązywanie sporów wymaga zastosowania właściwie dobranego zestawu instrumentarium, który w najbardziej efektywny sposób doprowadzi do rozwiązania realizującego założony cel gospodarczy. Każdy spór jest inny i o ile mamy do dyspozycji ten sam zestaw przepisów prawa procesowego, który prawnik stosuje reprezentując przedsiębiorcę w sądzie, o tyle rozwiązania alternatywne, pozasądowe to cały wachlarz możliwości, które odpowiednio dobrane pozwalają znaleźć szybkie i efektywne rozwiązania.
Negocjacje
Negocjacje to dwustronny proces komunikowania się stron, którego celem jest osiągnięcie porozumienia.
Negocjacje stron mają w założeniu prowadzić do rozwiązania konfliktu oraz dojścia do porozumienia obydwu stron. To proces poszukiwania takiego rozwiązania, które satysfakcjonowałoby wszystkie zaangażowane w konflikt strony.
W negocjacjach strony bazują na umiejętności rozpoznawania potrzeb adwersarzy, umiejętnego rozdysponowywania zgłaszanych interesów i celów negocjujących stron.
Facylitacja
To jedna z alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów, którą stosuje się w przypadkach, w których w konflikt zaangażowanych jest wiele stron. Stosuje się go zazwyczaj w przypadku złożonych, wielopłaszczyznowych problemów lub gdy strony konfliktu mają trudności z przestrzeganiem zasad ustalonych w ramach przyjętej procedury rozwiązywania sporów (np. może wspomagać proces negocjacji).
Mediacja gospodarcza
Mediacja gospodarcza to alternatywna – dla postępowania sądowego lub arbitrażowego – metoda rozwiązania sporu w biznesie. Stanowi niezwykle odformalizowany, szybszy oraz tańszy sposób na rozwiązanie konfliktu.
Mediacja gospodarcza zakłada aktywny udział obydwu stron sporu lub też ich pełnomocników w procesie wypracowywania rozwiązania, do którego strony dochodzą z pomocą niezależnego, profesjonalnego mediatora.
Mediacja gospodarcza bardzo często nie tylko rozwiązuje istniejący spór, ale i daje im możliwość kontynuacji współpracy biznesowej, ułożenia stosunków „na przyszłość” ponieważ w przeciwieństwie do procesu sądowego strony nie są „przeciwnikami”, ale „partnerami” dążącymi do osiągnięcia wspólnego porozumienia.
Osiągane w mediacji porozumienie musi być dla obu stron satysfakcjonujące: to klasyczna sytuacja „win-win”. Wypracowane zaś rozwiązanie może podlegać zatwierdzeniu przez sąd dzięki czemu zyskuje moc prawną wyroku sądowego.
Umiejętność osiągnięcia porozumienia za pomocą mediacji to także wyraz stosowania najwyższych standardów w biznesie.
Koncyliacja
Koncyliacja to jedna z metod alternatywnego rozstrzygania sporów.
Od mediacji różni się tym, że koncyliator lub też powołana przez strony konfliktu wieloosobowa komisja koncyliacyjna sama formułuje propozycję załatwienia sporu (w mediacji w opracowywaniu propozycji biorą udział co do zasady same strony sporu – tutaj komisja robi to sama). Wyniki prac koncyliatora czy komisji koncyliacyjnej nie są obowiązujące, stanowią jedynie propozycję dla stron, która może zostać odrzucona lub być przedmiotem dalszych negocjacji pomiędzy stronami.
Arbitraż
Arbitraż to alternatywny dla sądu powszechnego sposób rozstrzygania sporów przez arbitra, działającego w ramach sądu arbitrażowego. Niezbędnym elementem skorzystania z tej metody rozwiązywania sporów jest tzw. „zapis na sąd polubowny” przewidziany przez strony konfliktu w łączącej ich umowie, na tle stosowania której powstał spór.
Strony w sporze oddanym pod rozstrzygnięcie sądu arbitrażowego związane są procedurą tego sądu określoną w regulaminie oraz wszystkimi rygorami przewidzianymi dla tego postępowania. Wyrok wydaje powołany przez strony arbiter lub zespół arbitrów, a w określonych sytuacjach taki wyrok sądu arbitrażowego może być zaskarżony przed sądem powszechnym.
Sztuczna inteligencja
Sztuczna inteligencja coraz częściej wspomaga człowieka w wielu dziedzinach życia. Także w obszarze rozwiązywania sporów udział sztucznej inteligencji, maszyn samo-uczących się lub innych programów jest już faktem.
Tam, gdzie jest możliwość optymalizacji pracy i wparcia procesów korzystamy z tych narzędzi technologicznych. Tym nie mniej wydaje się, że jak długo w procesie rozwiązywania sporów zaangażowany będzie człowiek, człowiek z całym wachlarzem swoich emocji, potrzeb i interesów, jedynie drugi człowiek odpowiednio przygotowany zawodowo oraz naturalnie obdarowany takimi cechami jak empatia czy inteligencja społeczna, będzie w stanie mu pomóc w potrzebie czy właśnie w procesie rozwiązywania sporów.
*****